فاجعه20 ژانویه صفحه شرافت و قهرمانی تاریخ ماست

از حادثه خونین به وقوع پیوسته 20 ژانویه سال 1990 سی و یک سال میگذرد. فاجعه 20 ژانویه که همه ساله به عنوان روز عزای عمومی به شکلی گسترده گرامی داشته می شود در تاریخ همانند صفحه قهرمانی درج گردیده است. همان روز تجسم مبارزه مردم آذربایجان برای آزادی است.    

بحران اقتصادی تدریجا جایگزین رکود اقتصادی طولانی مدت در اتحاد جماهیر شوروی شده بود. عدم اقدامات عملی از سوی دولت در جهت بهبود وضعیت اجتماعی شهروندان و سایر موارد سوء، سبب افزایش محق نارضایتی گردید. از سوی دیگر، عنوان شدن ادعاهای ارضی ارمنستان بر علیه آذربایجان و تحریک گرایش های جدایی طلبانه در قره باغ موجب متشنج شدن مضاعف وضعیت اجتماعی- سیاسی پیچیده گردیده بود. مجموع همه ی عوامل ذکر گردیده برای تحقق آرزوی استقلال مردم آذربایجان زمینه سازی می کرد.

بدین صورت، از یک طرف بیداری جنبش ملی- آزادیخواهانه مردم آذربایجان، و از طرف دیگر نیز، تشدید وضعیت اجتماعی- سیاسی در داخل کشور، با دادن بهانه به دست سران اتحاد جماهیر شوروی شرایط را جهت برداشتن گام های سخت بر علیه آذربایجان فراهم نمود.  بخش هایی از نیروهای ارتش شوروی که در شبانگاه روز 19 ژانویه سال 1990 به باکو رانده شده بودند ساکنین غیرنظامی شهر را که به نشانه اعتراض به خیابان ها آمده بودند با تجهیزات سنگین و سلاح های مختلف به گلوله بستند. در همین شب 121 نفر در مناطق مختلف باکو از طرف سربازان شوروی به قتل رسیده و بیش از 700 نفر شهروند زخمی شده و آسیب دیدند. به طور کلی در این برهه 147 نفر به مقام والای شهادت نائل گشته، تعددا بیش از700 نفر مجروح شده 25 نفر زن و 20 نفر کودک بودند.

رهبر ملی حیدر علی اف در همین روزها با به خطر انداختن زندگی خود و خانواده اش، به مقر دائمی آذربایجان در مسکو آمده، اقدام خونین حزب رژیم کمونیستی در آذربایجان را به طور قطعی محکوم نموده، اعتراض خود را به این جنایت انجام گرفته بر علیه مردمانمان و به هلاکت رسانیدن انسان های بی گناه ابراز نموده، مجازات محکومان را درخواست کرده است. پیشوای بزرگ حیدر علی اف در همین ایام علاوه بر سهیم شدن در غم و اندوه مردم آذربایجان برای اولین بار به طور راستین از لحاظ سیاسی ارزیابی کردند.

با ابتکار پیشوای بزرگ حیدر علی اف که بعدا توسط ابتکار ملت برای بار دوم به رهبری سیاسی  بازگشته بود به منظور ابدی ساختن یاد و خاطره شهدای 20 ژانویه، مجموعه بنای یادبود "مشعل ابدی" در خیابان شهدا بنا نهاده شده است. همچنین به موجب فرمان رئیس جمهور آذربایجان که در تاریخ 17 ژانویه سال 2000 به امضا رسیده است به شهدای فاجعه 20 ژانویه 1990 لقب افتخاری "شهید 20 ژانویه" داده شده است.

این سیاست امروزه نیز از طرف رئیس جمهور الهام علی اف به عنوان پیرو شایسته راه رهبر ملی، با موفقیت ادامه داده می شود. رئیس جمهور الهام علی اف نیز حمایت از خانواده شهدا و مصدومان 20 ژانویه را به طور مداوم در مرکز توجه قرار می دهد. به موجب احکام رئیس جمهور، افزایش کمک هزینه و بهبود شرایط معیشت- مسکن جانبازان و خانواده شهدا در رابطه با حوادث 20 ژانویه به عنوان نمونه بارز این توجه و حمایت از طرف جامعه در سطح بالا ارزیابی می شود.

فاجعه به هلاکت رساندن بی امان مردم غیرنظامی توسط نیروهای شوروی که در زمان حوادث خونین ژانویه سال 1990 فریاد محقانه خود را بر علیه ناحقی و بی عدالتی بالا بردند جنایتی نه تنها بر علیه مردم آذربایجان، بلکه بر علیه ارزش های جامعه جهانی و بشریت می باشد.

قتل عام ژانویه 1990 هر چند که فاجعه آمیز بود اما نتوانست اراده مردم آذربایجان و عزم مبارزه در راه آزادی ملی را از بین ببرد. بر عکس، مردم بیشتر جسور شده و مستقیم در چشمان دشمن نگریستند. پسران و دختران وطن که در همین شب وحشتناک به شهادت رسیدند صفحه درخشانی در تاریخ آذربایجان نگاشتند، راه را برای آزادی و استقلال ملی گشودند. صرفا به همین علت نیز، فاجعه 20 ژانویه نماد مبارزه مردم آذربایجان در راه آزادی می باشد.

در آستانه 31 امین سالگرد حادثه خونین 20 ژانویه، در نتیجه سایست هدفمند و عزم فرمانده معظم کل قوا جناب آقای الهام علی اف، وحدت مردمانمان و رشادت نیروهای مسلح سرزمین های مادریمان که قریب به 30 سال در اسارت بود آزاد گردید. تمامیت ارضی کشورمان به بهای خون سربازان و افسرانمان که در طی جنگ 44 روزه دشمن را در همه جهات جبهه نابود کردند مجددا احیا شد. موارد ذکر گردیده علاوه نمایش صداقت مردمانمان به سنت های قهرمانانه بار دیگر ثابت کرد که ما آماده هستسم حتی جان خود را فدای استقلال و تمامیت ارضی کشور خود کنیم.

مردم آذربایجان فاجعه 20 ژانویه را که در حافظه خونین آنها اثری پاک نشدنی بر جای گذاشت هر سال گرامی میدارند. یاد و خاطره عزیز فرزندان قهرمان خود را با احترامی عمیق یاد می کنند و این فاجعه را هرگز فراموش نخواهند کرد.

خدا همه شهدا را بیامرزد!